Goes zoals je bent
Mensen zijn allemaal verschillend en meedoen betekent voor iedereen iets anders. Mirjam Braspenning is ervaringsdeskundige voor de LFB STERKplaats in Goes. Voor haar betekent inclusie meer dan meedoen. ‘Het betekent ook dat je regie hebt over je eigen leven. Dat je niet afhankelijk bent van anderen. Dat is belangrijk voor ons.’
LFB is de landelijke belangenvereniging voor en door mensen met een verstandelijke beperking. De vereniging heeft STERKplaatsen door het hele land. Voor een inclusieve samenleving organiseren de STERKplaatsen informatiebijeenkomsten, presentaties en thema-cafés. Ook kunnen mensen met een verstandelijke beperking er een opleiding volgen tot ervaringsdeskundige. Bij de LFB werken ervaringsdeskundigen en coaches samen.
Gastlessen
De STERKplaats in Goes werkt onder andere samen met organisaties zoals de gemeente, zorgaanbieders, scholen en welzijnsinstellingen. Eén project is STERK in onderwijs. Dit is een samenwerking met mbo-opleidingen bij Scalda. ‘Onze ervaringsdeskundigen verzorgen gastlessen aan de zorgprofessionals van morgen’, legt Mirjam uit. ‘Vaak worden we betutteld. Een verstandelijke beperking is aan de buitenkant niet te zien. Als we iets niet begrijpen en om uitleg vragen, is het belangrijk dat de ander daar begrip voor heeft. Daarom vertellen we ons verhaal.’
Bewustwording
Sanne Zuyderduin is coach bij de STERKplaats. ‘Iedereen die bij ons komt, kan een traject volgen om zelf sterker te worden en te leren om eigen belangen te behartigen. Mensen leren van en met elkaar. We willen bewustwording bevorderen in de samenleving. De ervaringsdeskundigen dragen hun kennis over. Verder zou het mooi zijn als onze mensen na een STERKtraject kunnen doorstromen naar een betaalde baan. Zodat ze ook op die manier gewoon meedraaien in de maatschappij.’
Preworxs
Preworxs in Goes verwelkomt ook mensen met een beperking. En daarnaast ook mensen met verschillende achtergronden, culturen, opleidingsniveaus, statushouders en nieuwkomers. Het bedrijf is ontstaan vanuit DWT Installatiegroep. ‘Ongeveer zeven jaar geleden zagen we dat het werven en houden van technisch geschoold personeel moeilijker werd’, zegt commercieel manager Johan Bogert. ‘De planning en de kwaliteit kwamen daardoor onder druk te staan. Toen besloten we om met prefab producten te gaan werken. In een speciaal ingerichte fabriek maken we delen van installaties in makkelijk te hanteren onderdelen. Die brengen we naar de bouw. Het voordeel is dat er op de bouw minder monteurs nodig zijn.’
Minder monteurs
Ook in de fabriek zijn minder monteurs nodig. Het in elkaar zetten van de bouwpakketten is opgeknipt in onderdelen. ‘We kijken niet naar functies, maar naar taken’, zegt Johan. ‘Iemand die bijvoorbeeld buizen kan buigen, hoeft niet per se verwarmingsmonteur te zijn. Dat werk kan ook gedaan worden door mensen met minder kennis en vaardigheden of door iemand die minder goed Nederlands spreekt. Als iemand bij ons solliciteert, kijken we of we taken hebben die bij de persoon passen.’
Smeltkroes
Deze werkwijze leidt tot een smeltkroes van mensen in het bedrijf. ‘Achtergrond maakt niet uit’, zegt Sindy Wesdorp, coördinator P&O. ‘We hebben mensen met alle opleidingsniveaus en uit alle culturen. Ook mensen met een beperking zijn hier welkom. Dat is een sterke kant van ons bedrijf. Mensen voelen zich enorm gewaardeerd. Iedereen mag zijn wie die is, binnen de normen en regels van het bedrijf. Als het nodig is, gaan we het gesprek aan. Zonder vooroordelen. Als iemand niet wil, of het lukt niet met het werk, nemen we afscheid. Inclusiviteit mag niet ten koste gaan van het team.’
‘Als we iets niet begrijpen en om uitleg vragen, is het belangrijk dat de ander daar begrip voor heeft.’
Groei
Preworxs is volop in ontwikkeling. De nieuwe werkwijze vraagt van iedereen inspanning. Ook de mix van mensen binnen het bedrijf is een uitdaging. ‘Om het team stabiel te houden, moeten we misschien in de toekomst professionele kennis in huis halen’, zegt Johan. ‘Iemand die ons kan helpen bij de begeleiding van mensen met verschillende rugzakjes.’ Volgens Sindy zorgen inclusiviteit, creativiteit en denken in mogelijkheden voor groei. ‘Voor het bedrijf, maar ook voor de mensen die hier werken. Ik vind dat iedereen een kans verdient.’
Opbouwwerk
Voor Adil Fertoute is inclusiviteit dagelijks werk. Hij is opbouwwerker van welzijnsorganisatie SMWO in de multiculturele wijk Goese Polder. Als een spin in het web legt hij verbindingen. Tussen organisaties en wijkbewoners en tussen wijkbewoners onderling. En als het nodig is ook tussen wijkbewoners en hulpverleners. Hij is de ogen en de oren van de wijk. Hij vindt het belangrijk dat iedereen zich hier welkom voelt en dat iedereen kan meedoen. ‘Alles wat wij organiseren is voor iedereen en niet voor maar één groep. Het maakt niet uit waar je vandaan komt, welk geloof je hebt, wat je hebt meegemaakt en of je man, vrouw of andersdenkend bent.’
Leefbaarheid
Adil werkt actief aan de leefbaarheid in de wijk. Samen met collega’s, andere organisaties en buurtgenoten organiseert hij activiteiten waar mensen elkaar kunnen leren kennen. ‘Dat is belangrijk. Het is niet altijd vanzelfsprekend dat je anders mag zijn dan anderen. Mensen hebben snel een oordeel. Als je met elkaar in gesprek gaat, ontstaat wederzijds begrip. Dat is een eerste stap naar inclusiviteit.’ Toch is inclusiviteit niet altijd mogelijk, denkt Adil. ‘Er zijn mensen die niet kunnen of durven komen naar onze activiteiten. Omdat ze sociaal onhandig zijn vanwege hun geloof of om een andere reden. Dat betekent dat we niet iedereen bereiken. Voor ons ligt daar een uitdaging. Hoe vinden we de buurtbewoners die ergens behoefte aan hebben, maar waarvoor de drempel te hoog is om het ons te vragen?’
‘Acceptatie en jezelf thuis voelen is voor alle leerlingen belangrijk.’
Jeugdcentrum
Het jeugdcentrum bij wijkgebouw De Spinne heeft een belangrijke functie. ‘Er zijn knutselmiddagen met Pasen, kerst of Sinterklaas. Er is sport en spel. En er is een inloop voor jongeren. Ze kunnen tafelvoetballen of muziek maken, er staat een PlayStation en er zijn bordspellen. De jongerenwerkers praten met de jeugd over alledaagse dingen en bieden een luisterend oor. Het is vooral een veilige plek waar jongeren steun vinden, ook als het wat moeilijker gaat.’ Dat deze activiteiten in het jeugdcentrum vruchten afwerpen, bewijzen de drie jongerenwerkers die daar werken. Ooit waren ze zelf hangjongeren in de wijk. Nu vangen ze hier zelf jongeren op.
Ostrea
Bij het Ostrea Lyceum wappert de regenboogvlag op Coming out Day en op Paarse Vrijdag. De school wil hiermee laten zien dat alle leerlingen welkom zijn. Welke seksuele geaardheid ze ook hebben en ongeacht hun gender. Maar het blijft niet bij vlaggen alleen. De school heeft een Gender & Sexuality Alliance (GSA). ‘Dat is een groep scholieren en docenten die vindt dat iedereen op onze school de vrijheid heeft te zijn wie ze zijn’, zegt docent Sander de Groot. ‘We willen een veilige omgeving bieden aan alle leerlingen. Op een inclusieve school voelt iedereen zich thuis.’
Quiz
Op de dagen dat de vlag in top gaat, besteedt het Ostrea in de lessen aandacht aan seksuele- en genderdiversiteit. De leerlingen Joep Meijer en Maxim de Volder van de GSA maakten een speciale quiz voor Paarse Vrijdag. Daarin zitten meerkeuzevragen over verschillende genders en seksuele voorkeuren. ‘Niet iedereen krijgt daar thuis wat van mee. Daarom is het nodig dat wij op school kennis verspreiden. Daar hopen we vooroordelen mee weg te nemen.’ Leerlingen die moeite hebben met hun geaardheid of gender kunnen bij de GSA hun verhaal kwijt. ‘De gesprekken die we hebben, maken ons emotioneel sterker. Maar wat we vooral willen laten zien, is dat iedereen gelijk is als mens. Geaardheid maakt niet uit en niet iedereen hoeft zich thuis te voelen in het hokje man of vrouw.’
Respect
Sander: ‘Acceptatie en jezelf thuis voelen is voor alle leerlingen belangrijk. Dat is inclusie. De GSA helpt daarbij. Natuurlijk schuurt het wel eens. Dat mag. Toch is het belangrijk om respectvol met elkaar om te gaan. Voor veel jongeren die worstelen, komt er een moment dat alles op zijn plek valt. Dat ze voelen dat de identiteit of geaardheid niet meer alles is wie ze zijn, maar een gedeelte ervan. De GSA is nodig om ze door dat traject heen te loodsen. Zichtbaarheid, samen acties op touw zetten, zaken bespreekbaar maken, tegenstellingen verkleinen. Al die onderdelen bevorderen inclusiviteit. Op school, maar ook in andere organisaties.’